Geplaatst op 02-11-2021
Feed a cold, and enjoy a fever.
In het kader van 'voorkomen is beter dan genezen' is het goed om het afweersysteem in de herfst en winter wat extra aandacht te geven. Daarom is het belangrijk om eerst te begrijpen hoe dit systeem in elkaar zit en wat het nodig heeft om een eventuele bedreiging buiten de deur te houden.
Je afweersysteem beschermt je lichaam tegen schadelijke stoffen. Het wordt onderverdeeld in grofweg 3 mechanismen. De eerstelijns defensie, (de barrières), de tweedelijns defensie (ons aangeboren afweersysteem) en de derdelijns defensie (het verworven immuunsysteem). De derdelijns laat ik buiten beschouwing. Uiteraard is dit een versimpelde weergave van de werkelijkheid. Over de gehele complexiteit van ons lichaam hebben wij nog veel te leren.
Om te voorkomen dat al je organen de hele tijd worden blootgesteld aan de buitenwereld en snel stuk gaan heb je een paar barrières. Je hebt je huid die alles bij elkaar houdt en de binnenkant afscheidt van de buitenwereld. Onze openingen, die de binnenkant met de buitenkant verbinden hebben ook een verdedigingsmechanisme. Dit zijn je slijmvliezen. Je neus- keel- oor long en vaginale slijmvliezen, maar ook je darmslijmvlies. Het grootste gedeelte van onze afweerreactie gebeurt in de darmen. Al deze barrières noemen we de eerstelijns defensie. Bij een intacte huid en intacte slijmvliezen worden de meeste indringers aan de grens tegengehouden.
Bedenk dat alles wat je inademt of alles wat je inslikt en zo in je spijsverteringskanaal terecht komt technisch gezien nog buiten je lichaam plaats vindt. Het is pas binnen in je lichaam wanneer het door de barrières heen je bloedbaan in komt. Wanneer dit gebeurt en ons lichaam ziet het als een bedreiging, dan wordt er een hele cascade opgetuigd.
Wanneer indringers toch weten binnen te komen wordt meestal eerst ons aangeboren afweersysteem opgestart. De tweedelijns verdediging. Er zit iets in de bloedbaan, dit wordt gedetecteerd en je lijf gaat onmiddellijk aan de slag. Het gaat koorts maken. Koorts is de beste manier om van een indringer af te komen. Koorts doet namelijk een paar dingen. Door het omhooggooien van de temperatuur vertraagd de indringer. Enzymen in ons lichaam aan de andere kant gaan juist sneller werken door de temperatuursverhoging. Opruimprocessen gaan hiermee dus sneller.
Koorts doet nog iets. Koorts zorgt dat we gaan zweten waardoor ziekteverwekkers worden uitgescheiden. Dit kan een ongewenste bacterie zijn of lichaamsvreemde stoffen van andere aard. Denk aan zware metalen, pesticiden en herbiciden, voedingsadditieven, chemicaliën in verzorgingsproducten, maar ook stoffen die vrijkomen bij normale lichaamsprocessen. Zweten is een manier om ons te ontdoen van schadelijke stoffen. Net als hoesten, niesen, ontlasting en urine. Dit zijn allemaal wegen om toxines eruit te werken. Wat wij ziekte noemen, koorts, snot, slijm en stinkzweet is dus eigenlijk een ontgiftingsreactie. Mede om die reden heb ik het ook liever over 'helen'.
Hoe kun je zowel je afweer als je detoxificatiesysteem te verbeteren en gezond houden?
Bij de bescherming tegen infecties van buiten is het dus als eerste van belang om onze eerstelijns defensie op niveau te houden en daarnaast onze ontgiftingscapaciteit te ondersteunen. De kwaliteit van de grenzen kun je onder andere met vitamine A, D en Omega 3 versterken. Levertraan is hier een goeie optie. De basis ligt echter in een gezonde leefstijl.
Ten eerste: Je bent wat je eet. Wat je niet eet, heb je niet tot je beschikking. Dat is alvast simpel. Ten tweede: wat er niet in komt aan toxines, hoeft er ook niet uit. Je lichaam heeft veel verschillende stoffen nodig om al zijn complexe taken te kunnen uitvoeren en tenzij je kunt leven van sun-gazing zul je dit grotendeels via je voeding binnen moeten krijgen. Wat is optimale voeding? Dat is voeding die is afgestemd op onze genetische blauwdruk van 40.000 jaar geleden. Dit is de voeding die bij ons past en die ons lichaam goed opneemt en verwerkt. Loop met deze gedachten nu nog eens door de supermarkt.
Hoe minder toxische belasting je lichaam ondervindt, hoe minder energie er naar de ontgifting hoeft en hoe meer er over blijft voor andere processen. Gelukstofjes maken bijvoorbeeld! Leuke dingen doen en denken. Of een sterke darmwand bouwen voor een snelle sterke afweer.
De toxische druk laag houden is in deze tijd erg lastig. Het is meer een kwestie van 'kies je gif', lijkt het soms wel. Daar zijn wel handige bewegingen in te maken. Slik je bijvoorbeeld medicatie, eet dan juist wel biologisch. Dan hoeft je lever niet aan het werk om én medicatie én pesticiden af te breken. Drink je graag alcohol? Neem dan in ieder geval extra vitamine B12 en eet geen geraffineerde producten met fructose. Rook je? Slik zeker extra vitamine C elke dag. Zo zijn er veel meer trucjes om het je lichaam makkelijker te maken op het gebied van voeding. Ben je geïnteresseerd in het ondersteunen van je leverfunctie, verdiep je dan zeker eens in de werking van Chlorella en Mariadistel.
Uiteraard kunnen we in dit verhaal niet om stress heen. Wat stress doet met ons afweersysteem kun je lezen in mijn vorige column 'stress met stress bestrijden'. Daar geef ik je de belangrijkste aanvullende supplementen voor een normaal functionerend afweersysteem. Waarom je deze supplementen misschien toch wil overwegen ook al leef je al gezond kun je hier lezen in 'suppletie, waarom wel'.
Last but nu least, voor een sterk afweersysteem is het essentieel om te bewegen en om te rusten en herstellen. Een goed bioritme is daarvan een onderdeel, maar ook dagelijkste momenten inbouwen die helemaal van jou zijn. Waar in je iets doet wat helemaal alleen voor jou is. Ik vraag me vaak af hoeveel mensen dat eigenlijk nog doen.
Kwakkelen met snot en slijm, gedoe dat maar aan blijft aanhouden, infectie na infectie, chronische longproblemen en energiegebrek duiden vaak op een afweersysteem dat het ook nog druk heeft met andere zaken. Een immuunsysteem dat niet vol gas los kan bij een acute infectie is vaak een teken van laaggradige ontstekingen. Een milde ontsteking in het lichaam die nauwelijks in het bloed aantoonbaar is, maar wel degelijk veel energie neemt. Hoe komen we aan deze ontstekingen? Om te beginnen heeft dit alles te maken met doorlaatbare barrières: de kwaliteit van onze huid, slijmvliezen en darmen.
Vind jij dat je in tot de risicogroep behoort betreft infecties, dan kun je natuurlijk altijd aanvullende maatregelen voor jezelf treffen wanneer dit bijdraagt aan je gevoel van veiligheid. Echter, nooit ziek zijn is niet per se een teken van gezondheid. Af en toe een keer flink ziek worden is voor de meeste mensen juist heel goed. Het lichaam dat de energiebalans herstelt. Dus ben je een keer ziek? Neem er vooral de tijd voor, neem rust en denk aan je lichaam als een zelfhelend systeem.
Ineke Eebes
Orthomoleculair specialist bij burn-out en depressie
Dit artikel is geen vervanging voor medische behandelingen of advies van een arts. Slik je medicatie of heb je een chronische aandoening, win dan altijd advies in van een professional bij het kiezen van de juiste suppletie. Doe dit in goed overleg met de arts.
